Melatonin nedir ve ne işe yarar ? Uyku nasıl oluşur ?
(Melatonin nedir ve ne işe yarar?)
Melatonin(N-asetil-5-metoksitriptamin) , insan vücudunda doğal olarak bulunan ve uyku-uyanıklık döngüsünden sorumlu hormondur. Beynin hemen altında bulunan pinial(Epifiz bezi) tarafından salgılanır.
Epifiz bezinden melatonin üretimi ve salınımı geceleri en yüksek seviyeler çıkmakla beraber net olarak bir günlük(Sirkadiyen:24 saat) ritimle gerçekleşir. Melatonin, beyinden dolaşım yoluyla vücudun tüm bölgelerine taşınır. Melatonin için spesifik(Özgü) reseptörler olarak adlandırılan proteinleri eksprese eden(Ekspese etmek:bir genin kendini ifade etmesi) dokular, geceleri dolaşımdaki melatoninin tepe noktasını algılayabilir ve bu vücuda gece olduğunun sinyalini verir.
Melatonin : C13H16N2O2
(Uyku nasıl oluşur?)
Yukarıda az çok anlatsakta orada melatoninin nasıl salgılandığını anlattık. Şimdi ise direkt olarak uykuyu anlatacağız. Uyku boyunca melatonin en yüksek seviyelere çıkar. Bu yüzden en çok melatoninin ismi geçer. Uykuyu adenozin ve melotonin artışının getirdiğine dair çalışmalar mevcuttur. Uyku için ışığın çok büyük önemi vardır. Karanlık, epifiz bezinin melatonin üretmeye başlamasına neden olurken, ışık bu üretimin durmasına neden olur. Sonuç olarak sirkadiyen ritmin oluşmasına yani sizin uyku düzeninizin oluşmasına yardımcı olur. Buna şöyle bir örnek vermek gerekirse kışın daha geç uyanmak istersiniz. Çünkü güne erken başladığınızı zannedersiniz. Bilseniz bile beyniniz bu durumu geç olarak algılayacaktır. Aynı şekilde yazın da güne erken uyanmak, güne devamını kaçırmamak istersiniz. Erken olsa bile beyniniz bu durumu öyle algılayacaktır. Bu durumdan yola çıkarak mevsimsel olarak sirkadiyen ritmin değiştiğini söyleyebiliriz.
+Bu yazıyı yazmak editlemesiyle baraber 1 saatitimi alacak gibi duruyor. Elimden geldiğnce açıklama çalıştım. Bilgi alabildiysen ne mutlu bana. Bu yazıyı 4 kaynaktan faydalanarak yazdım. İyi günler ve tecrübeli hayatlar dilerim!+
kaynaklar:
*youandyourhormones(tanım)
*acıbadem(tanım)
*sleepfoundation(uyku ile alakalı bazı bilgiler)
*bilimfili(uyku ile alakalı bazı bilgiler)
