Dopamin Hormonu ve Bağımlılık - PerEXP

Dopamin Hormonu ve Bağımlılık

Dopamin Hormonu ve Bağımlılık


Dopamin nedir, ne işe yarar ? Bağımlılık nasıl oluşur ?


(Dopamin nedir, ne işe yarar ve Bağımlılık nasıl oluşur?)


Popüler kültürde dopamin(DA) genel olarak hazzın ana kimyasalı olarak bilinir. ancak farmakolojideki(eczabilim) tanımı bu tanım yerine motivasyonel belirginlik sağladığıdır. Kısacası sizin bir sonraki adımda bir arzu veya isteksizlik davranışı oluşturmanıza yardımcı olur. Dopamin hormonu bir sonucun algılanan motivasyonel önemini (yani arzu edilirliği veya isteksizliği) açısından organizmaya yardım eden bir nörotransmitterdir(hayvan). Bunun sonucunda ise organizma ya sonuca ulaşmaya doğru ya da sonuçtan vazgeçmeye yönelik hareket sergiler. Sizin hedeflerinizi düşlediğinizde, heyecanlandığınızda, korktuğunuzda yani sizin ortama göre değişen davranışlarınızda büyük rolü bulunmaktadır. Dopamin sadece hayvanlarda olmamakla birlikte bitkilerde de sentezlenir. Beynimizde dopamin hormonu diğer sinir hücrelerine sinyal göndermek için nöronlar tarafından salgılanan bir nörotransmitterdir. Nörotransmitter denilen maddeler beynin belli bölümlerdi sentezlenmekle beraber birçok bölgeyi etkiler.

                                                              Dopamin: C8H11NO2                                           

Bunun dışında beyinin ödül mekanizmasıyla beraber anılan bir hormondur. Bunun sebebi dopaminin salgılandığı zaman sizi hem belli bir yere odaklaması hem de yaptığınız işten haz almanızdır. Örneğin bir dondurma yediğinizde bunu gerçekten çok sevdiğinizi varsayarsak beyin o anda salgılanan dopaminlerle bu bilgiyi hem hafızaya kaydediyor ve bir daha yemeniz için sizi hazırlıyor. Ancak zevk veren davranışı sürekli olarak tekrar etmek uygun değildir. Sizin belli bir toleransınız(emniyet düzeyiniz:normaliniz) vardır. Beyin kendi içinde de sürekli olarak dopamin salgılamaya devam eder ancak sürekli zevk veren davranışı tekrar etmeniz beyni fazla dopamin olduğuna dair uyarır ve bağımlılık yapan maddeler ödül yolunu aktive ederek hücrelerin bu bölgedeki dopamin miktarını arttırmasını sağlar, yoğun bir “uyuşmuşluk” meydana gelir. Beyin dopamine yanıt veren hücrelerin sayısını azaltarak bu ani değişiklikleri kompanse ediyor.(normale gelmek için dengelemesi lazım bu yüzden yanıt veren hücreleri azaltmak buna bir çözüm) Böylece madde bir dahaki sefere kullanıldığında etkisi o kadar güçlü olmuyor. Maalesef, bu aynı zamanda kullanıcının aynı “uyuşmuşluk” hissine erişebilmek için madde kullanımını arttırmasına sebep oluyor.(Çünkü beyin normale kompanse ediyor. Yanıt veren hücre sayısı azaldığı için kalan hücrelere daha çok uyarı göndermek kullacıya bir çözüm gibi gelerek aldığı ürün miktarını artırarak daha çok uyarı gönderiyor.) Beyin toleransı sağlamak adına yanıt veren hücre sayısını sürekli indirirken siz ise aldığınız eski hazza erişmek adına daha fazla kullandığınız üründen alıyorsunuz. Bu da bağımlılık dediğimiz hastalığa yol açar. Beyin denilen yapıyı akıllı telefonlara benzetebilirsiniz. Sizi tembelleştirir. Her şeyi en kolay yoldan yapmaya ve kolaylaştırmaya çalışır. Bu yüzden iradeniz en büyük hazinelerinizden biridir.

+Yazıyı yazarken yaklaşık 1,5-2 saatimi verdim. Gerçekten dopaminin vücuttaki rolünü anlamak zordu. Arada yazıyı bırakıp kelimeler ve cümle anlamları açısından araştırdım. Uzunluk da biraz bundan kaynaklı. Kullandığım 2 adet kaynak var ancak bağımlılık hakkında daha çok fikir sahibi olmak isteyen varsa Yeşilay Danışmanlık Merkezi'nin(YEDAM) websitesini ziyaret edebilir. Kaynak olarak kullanmasam da bu websitesi de bu konuyu güzece işlemiş. İyi günler ve tecrübeli hayatlar dilerim!+

kaynaklar:
*wikipedia/en(dopamin hakkında bilgiler)
*nöroblog(bağımlılığın beyin açısından değerlendirilmesi)

konu hakkında daha iyi fikir sahibi olun:
*yedam(dopaminin bağımlılıktaki rolü)

1 yorum

  1. Bu konuyu araştırmıştım ancak istediğim bilgilere erişememiştim. Yazı için teşekkürler

    YanıtlaSil