Ağrının Beyinle İlişkisi

Ağrı ve beyin arasındaki ilişki nasıldır ? Ağrı sırasında vücut-beyin ilişkisi nasıldır ? Neden diş ağrısı gibi(Yavaş gelişen) ağrılar geç hissedilir?

(Ağrı ve beyin arasındaki ilişki nasıldır?)

Ağrının yaygın şekilde kabul edilmiş tanımı Uluslararası Ağrı Araştırmaları Derneği tarafından geliştirilmiştir: "Ağrı, gerçek veya potansiyel bir doku hasarından kaynaklanan veya bu şekilde tanımlanan, hoş olmayan bir duyu ve duygusal bir deneyimdir". Genellikle, vücudunuzda yolunda gitmeyen bir şey olduğu konusunda sizi uyarmaya yarar. Kısacası gereklidir. Şimdi ağrının tanımını öğrendiğimize göre ağrının beyinle ilişkisini görelim. Ağrının deneyiminin sadece basit bir can yanmasından ibaret görüyorsanız yanılıyorsunuz. Beyin, ağrı oluşurken vücuttan gelen birçok faktörden faydalanır. Bunlar: Beyindeki sinir sistemi, diğer duyulardan(Örn:deri, burun reseptörleri vb.), önceki deneyimlerden, mevcut bilginizden ve genel bağlamdan gelen bilgilerin kombinasyonudur. Aslında ağrı bir bakıma insan için gerekli bir duyudur.Beyin, oraya daha fazla hasar gelmemesi veya kullanılmaması için bir uyarı verir. İşte biz tam olarak buna ağrı diyoruz. Beynin vücutla olan sinir bağını ağrı ve acı gibi duyuların varlığından çok kolay bir şekilde anlayabiliriz.

(Ağrı sırasında vücut-beyin ilişkisi nasıldır?)

Bazı kişiler şu tip soruları sorabilir: Beyinle ağrının bağı nedir? ne alakası var? Sizin canınız yandığında beyin, vücudunuza zararlı bir pozisyon veya durum tespit ettiği için savaş ya da kaç tepkisi verir. Yani kısacası size bir iğne battığında elinizi geri çekme emrini beyin verir. Bu anlattığım acıydı. Şimdi ise ağrıyı anlatayım. Ağrı ise beyninizin belli süre koruması ve tekrar onarması için vücuda verdiği süredir ve bu süre boyunca orası onarılmadan o bölgedeki ağrı tam anlamıyla geçmeyecektir. Şimdi ağrının vücudumuzda ve beynimizde nasıl işlediğini öğrenelim: Vücudun tüm sinirleri beyne potansiyel tehtitler hakkında reseptörler(Sensör) yardımıyla sinyaller ve mesajlar göndermeye başlar. Beyin ise tüm gelen bilgileri ne bilmeniz , ne hissetmeniz ve ne yapmanız gerektiğine karar verir. Mesela kolunuza bir darbe aldınız. Beyniniz orası ne durumda diye bilgi almak için kontrol etmek ister. Bu kolunuzun acıyan bölgesini hareket ettirmeyi istemek gibi olabilir ve buna göre ne yapması gerektiğine karar vermeye çalışır. Siz de buna göre doktora gider veya gitmezsiniz ya da darbe alan bölgeyi duruma göre korursunuz. O zaman örneklendirdiğimize göre devam edelim. Beyin sadece sinir sisteminden bilgi almaz. Bunun yanı sıra diğer duyulardan(Dokunma gibi), önceki buna benzer yaşanmış anılarınızdan, korkularınızdan hatta buna dair aldığınız duyumlardan bile faydalanır. Sonrasında ise nasıl tepki vereceğini de düşündükten sonra siz soruna alınan karara göre müdahale edersiniz.(Buradaki düşünme ve karar alma sürecinin normal hayatta fark edilemeyecek kadar hızlı olduğunun farkına vardınız mı?) Neredeyse her zaman, beynin biz bunun farkında olmadan tepki verdiğini not etmek önemlidir. Yani siz yaranıza bile bakıyorsanız bunu içgüdüsel olarak yapıyorsunuz. İstemsiz bir şekilde hasar alan bölgeye bakmak istemenizin nedeni beynin içgüdüsel bir şekilde bilgi almak istediğindendir. Bu arada bunun psikolojik tarafı genelde alınan duyumlar olmaktadır. Bir bakıma düşünceleriniz bile ağrılarını etki edebilir. Sizi daha fazla rahatsız etmek gibi olabilir. Etkisi 1'se 3 yapar.

(Neden diş ağrısı gibi(Yavaş gelişen) ağrılar geç hissedilir?)

Fark ettiniz mi? Diş ağrısı gibi ağrılar hep diş çürüdükten sonra hissedilir. Peki neden? Çünkü belli bir eşik değer vardır. Bu eşik değer geçilirse oradaki reseptörler sinirlere sinirlerde yardımıyla beyne bilgi ve sinyal yollarlar. Beyin de ancak böyle dişinizin ağrıdığını ve müdahale etmeniz gerektiğine karar verir. Eğer sadece dişten gelen her ağrıyı hissetseydiniz beyniniz çok fazla yorulurdu. Bunun yanında beyniniz morarmaları kontrol etmek için o bölgeyi dokunarak kontrol eder. Ağrıyı hissetmeniz eşik şiddeti geçecek derecede olduğu için siz ağrıyı hissedersiniz.

+Bu yazıyı yazarken yaklaşık 1.30 saat zamanım gitmiştir. Ancak ben de araştırmamı yaparken ciddi anlamda bilgi edindim. Bu bilgileri buraya aktardım umarım sizde bir şeyler öğrenmişsinizdir. İyi günler ve tecrübeli hayatlar dilerim.+

kaynaklar:
*Royal Cornwall Hospitals(How are pain and the brain related?)
*VoltaPatch(tanım)